Coraz większe grono rolników podejmuje decyzje o zastosowaniu płynnych nawozów azotowych typu RSM, które produkowane są na bazie roztworu saletrzano-mocznikowego. Płynna forma nawozu umożliwia szybsze i efektywniejsze przyswajanie azotu przez rośliny. Przeprowadzone badania potwierdzają, że aplikacja RSM znacznie poprawia wydajność plonów i pozwala uzyskać ziarna o wysokiej zawartości glutenu i białka. To co do tej pory powstrzymywało rolników przed RSM to fakt, że roztwór saletrzano-mocznikowy wymaga odpowiednich akcesoriów do aplikacji cieczy roboczej, a ponadto może być szkodliwy w sytuacji nieumiejętnego stosowania. Jednak, liczne badania i wiedza specjalistów świadczą o tym, że wykorzystywanie RSM wcale nie musi być ani trudne ani kosztowne.

Płynne nawozy RSM - specyfika

RSM (roztwór saletrzano-mocznikowy) zawierający trzy formy azotu: azotanową, amidową i  amonową. Płynna forma pozwala na szybsze przyswajanie azotu przez rośliny oraz stały dopływ nawozu w okresie wegetacji. RSM zapewnia wysoką jakość plonów. Może być stosowany na wszystkich rodzajach gleb do nawożenia przedsiewnego i pogłównego. Nawozi się nim: zboża, rzepak, ziemniaki, buraki, kukurydzę, użytki zielone, a także uprawy warzywnicze i sadownicze. Nawozy RSM są szybsze w działaniu, skuteczniejsze, a zarazem prostsze i łatwiejsze do stosowania niż nawozy granulowane.

Stosowanie płynnych nawozów azotowych w praktyce

Jedną z bardziej kłopotliwych kwestii dla użytkowników płynnych nawozów azotowych okazał się dobór odpowiednich akcesoriów RSM do aplikacji cieczy roboczej. Do dzisiaj na rynku rolniczym panuje błędne przekonanie, że kluczową rolę w osiągnięciu maksymalnej wydajności  plonu z hektara odgrywa równomierność pokrycia roślin. Jednak, warto pamiętać, że RSM, jako nawóz płynny, podawany jest doglebowo w celu odżywiania korzeni roślin poprzez system kanalików glebowych. Z samej specyfiki działania płynnego nawozu azotowego wynika, że dużo większe znaczenie ma tutaj precyzyjne określenie dawki cieczy w litrach na hektar z uwzględnieniem norm ISO dla rozpylaczy rolniczych.

Badania przeprowadzone przez naukowców z Katedry Eksploatacji Maszyn i Zarządzania Procesami Produkcyjnymi Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie pod okiem dr hab. inż. Stanisława Parafiniuka wykazały, że największe plony pszenicy jarej uzyskano po aplikacji nawozu za pomocą 7-otworowych rozlewaczy poziomych oraz dysz wachlarzowych. Nieco gorsze wyniki uzyskano, gdy do rozprowadzania cieczy roboczej wykorzystano rozlewacze pionowe i węże rozlewowe. Należy jednak zaznaczyć, że różnice w wynikach były tak minimalne, że w ostatecznych wnioskach przyjęto iż rodzaj akcesoriów odgrywał w tym przypadku marginalną rolę.

Jakie akcesoria do aplikacji RSM wybrać?

Jak już wspomnieliśmy wcześniej, jednym z najważniejszych parametrów, na który warto zwrócić uwagę przy wyborze wszelkich akcesoriów do rozlewania nawozu jest wydajność, która gwarantuje odpowiednią dawkę nawozu. Większość producentów maszyn rolniczych i akcesoriów oferuje rozpylacze wielootworowe o różnych kolorach oznaczających dany poziom wydajności, zgodny z kolorystyką ISO. Dla rolnika, takie rozwiązanie, oznacza konieczność zakupu wielu zestawów rozpylacz, co wydaje się mało ekonomiczne. Korzystniejszy finansowo, a zarazem bardziej rozsądny okazuje się zakup uniwersalnego rozpylacza wraz z kryzą dozującą dostosowaną do norm ISO. Takie rozwiązanie oferuje między innymi Agroplast, którego misją jest podnoszenie efektywności polskiego rolnictwa poprzez tworzenie najwyższej jakości produktów w przystępnej cenie.

A co z bezpieczeństwem roślin?

Jedną z obaw potencjalnych użytkowników płynnych nawozów azotowych jest kwestia bezpieczeństwa roślin. W wczesnych fazach wzrostu plonów, roztwór saletrzano-mocznikowy nie powinien wyrządzić żadnej szkody, ale przy ostatniej dawce nawozu aplikowanej w późniejszej fazie wzrostu trzeba zachować większą ostrożność i postępować zgodnie z zaleceniami specjalistów. Ostatni oprysk należy wykonywać przy optymalnych warunkach atmosferycznych oraz przy zachowaniu odpowiedniej wielkości kropel. Specjaliści odradzają stosowania RSM w dniach, kiedy:

• temperatura przekracza 20 stopni Celsjusza,
• wilgotność powietrza jest mniejsza niż 60%,
• prędkość wiatru wynosi więcej niż 6 m/s.

Niekiedy jednak, nawet stosując się do powyższych zaleceń, nie mamy dostatecznej pewności, że przy rozpylaniu trzeciej dawki nawozu nie dojdzie do poparzenia roślin. Na szczęście i na taką sytuację mamy rozwiązanie - węże rozlewowe, które aplikują nawóz bezpośrednio do gleby eliminując tym samym ryzyko uszkodzenia plonów. 

W jakich terminach można stosować nawóz RSM?

Terminy nawożenia określone są w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 31 stycznia 2023 r. w sprawie „Programu działań mających na celu zmniejszenie zanieczyszczenia wód azotanami pochodzącymi ze źródeł rolniczych oraz zapobieganie dalszemu zanieczyszczeniu”. Zgodnie z zawartymi tam informacjami, możliwe jest stosowanie nawozów zawierających w składzie azot w okresie od 1 lutego, jeżeli w przypadku roślin zasianych jesienią, upraw trwałych, upraw wieloletnich i trwałych użytków zielonych średnia dobowa temperatura powietrza przejdzie przez próg 3°C, a dla pozostałych upraw średnia dobowa temperatura powietrza przejdzie przez próg 5°C.  Przejście temperatury przez dany próg występuje wówczas gdy przez 5 dni następujących po sobie, każdego dnia, średnia dobowa temperatura powietrza przekroczyła 3°C lub 5°C. Okres pięciodniowy ma uzasadnienie w fizjologii rośli – w tym okresie rozpoczynają się procesy wyznaczające wegetację. Rolnicy nie muszą sami sprawdzać dobowych temperatur, ułatwieniem są informacje dotyczące  przejścia przez progi 3°C i 5°C w poszczególnych powiatach  publikowane na stronie internetowej IMGW PIB - Agrometeo - Kryterium wczeżniejszego terminu nawożenia (imgw.pl)

RSM - optymalizacja kosztów i zwiększona skuteczność  

Po przeczytaniu tego artykułu, znasz już najważniejsze fakty dotyczące działania oraz aplikowania płynnego nawozu typu RSM. Mamy nadzieję, że rozwialiśmy niektóre z Twoich obaw, bowiem stosowanie roztworu saletrzano-mocznikowego gwarantuje wysoką skuteczność nawożenia przy jednoczesnej optymalizacji kosztów produkcji.